تأثیر مراحل آبیاری و کاربرد نیتروژن بر عملکرد و برخی خصوصیات مرفولوژیکی هیبرید گلشید آفتابگردان

به منظور بررسی تأثیر زمان آبیاری و سطوح مختلف نیتروژن بر عملکرد و کیفیت محصول هیبرید گلشید آفتابگردان، در سال 1381 آزمایشی به صورت کرت‌های یکبار خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی، مرکز تحقیقات کشاورزی استان زنجان به اجرا درآمد. تیمارهای آبیاری شامل آبیاری در مرحله گلدهی + پر شدن دانه (I1) و آبیاری در مرحله غنچه‌دهی + گلدهی (I2) ، آبیاری در مرحله غنچه‌دهی + گلدهی + پرشدن دانه (I3) و آبیاری کامل هر هشت روز (I4) در کرت‌های اصلی و سطوح نیتروژن مصرفی شامل 0، 90، 180 کیلوگرم نیتروژن در هکتار در کرت‌های فرعی قرار داده شدند. در پایان آزمایش قطر طبق، قطر ساقه، ارتفاع گیاه، تعداد دانه در طبق، وزن هزار دانه، درصد پوکی دانه، میزان بیوماس، عملکرد دانه اندازه‌گیری گردید. برای همه صفات اندازه‌گیری شده تفاوت معنی‌داری بین تیمارهای آبیاری وجود داشت. بیشترین عملکرد دانه به مقدار 4645 کیلوگرم در هکتار در تیمار آبیاری کامل با سطح نیتروژن 180 کیلوگرم در هکتار به دست آمد. کم آبیاری و کاهش کود مصرفی به طور معنی‌داری موجب کاهش عملکرد دانه و اجزای عملکرد گردید. کمبود آب در مرحله رشد رویشی و مرحله پر شدن دانه سبب کاهش 58-52 درصد در عملکرد گردید. افزایش نیتروژن تأثیر معنی‌داری در افزایش عملکرد دانه و ماده خشک کل نشان داد. کم آبیاری بیشترین تأثیر خود را در بین اجزای عملکرد دانه بر وزن هزار دانه داشت. وزن هزار دانه در آبیاری در هر مرحله پر شدن دانه متاثر گردید در صورتی که زیادی مصرف نیتروژن تأثیری بر آن نداشت. تنش خشکی در مرحله زایشی و رویشی سبب افزایش 20 درصد پوکی دانه شد ولی افزایش نیتروژن مصرفی درصد پوکی را کاهش داد. کم آبیاری تأثیر معنی‌داری بر تعداد دانه در طبق نداشت ولی عدم مصرف نیتروژن باعث بیشترین کاهش در این صفت گردید.